Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliğinde Yapılan Değişiklikler
Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde (“GSYF Tebliği”) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-52.4.c) (“Değişiklik Tebliği”) 21.09.2024 tarihli ve 32669 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Değişiklik Tebliği’ne ilişkin açıklamalarımız aşağıdaki gibidir:
I. GSYF’lerin Yabancı Şirketlere Yaptığı Yatırımlara İlişkin Değişiklikler
Değişiklik Tebliği’nin 15. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 18. maddesinde değişiklikler yapılmıştır. Eski madde metnine göre, girişim sermayesi yatırımlarının yurt dışı yatırımı olarak kabul edilebilmesi için yatırımın yapıldığı tarih itibariyle yurt dışında kurulu olan şirketin son yıllık finansal tablolarına göre varlıklarının en az %80’inin Türkiye’de yer alan bağlı ortaklık ya da iştiraklerden oluşması gerekmekteydi. Bu oran, Değişiklik Tebliği ile tadil edilmiş ve %80’den %51’e indirilmiştir. Buna ilaveten, son yıllık tabloların yanı sıra yatırımın yapıldığı tarihe en yakın tarihli finansal tabloların da varlıkların hesaplanmasında esas alınabileceği belirtilmiştir. Böylelikle, getirilen değişiklikle birlikte; yurt dışı yatırımların girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilebilmesi için son yıllık yahut yatırım yapılan tarihe en yakın tarihli finansal tablolara göre varlıklarının en az %51’inin Türkiye’de kurulu bağlı ortaklık ya da iştiraklerden oluşması yeterli olacaktır.
Değişiklik Tebliği öncesinde, GSYF’ler yalnızca Anonim Şirketlere yatırım yapabilmekte ve Limited Şirket’lere yatırım yapılması halinde ise yatırımın yapıldığı tarihi takip eden bir yıl içerisinde ilgili Limited Şirket’in Anonim Şirket’e dönüşmesi şartı mevcuttu. Değişiklik Tebliği ile birlikte bu zorunluluk Türkiye’de kurulu şirketler için korunmakla birlikte yurt dışında kurulu şirketler açısından kaldırılmıştır. Böylelikle GSYF’ler artık yurt dışında kurulu Anonim Şirketlerin yanı sıra Limited Şirketlere de yatırım yapabileceklerdir.
Değişiklik Tebliği’nin 19. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 23. maddesinde değişiklikler yapılmıştır. Değişiklik öncesinde, yurt dışında yerleşik olup borsada işlem görmeyen ve gelişme potansiyeli taşıyan şirketlere 18 inci maddenin üçüncü fıkrasının (a), (b) ve (f) bentlerinde belirtilen yöntemlerle fon toplam değerinin azami %10’una kadar yatırım yapılabiliyordu. Getirilen değişiklikle bu oran %10’dan %15’e çıkarılmıştır. Bu yatırımlar girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilmemektedir.
Ancak getirilen diğer bir değişiklik ile yukarıda bahsettiğimiz %15’lik portföy sınırlamasının aşağıdaki hallerde uygulanmayacağı ve yurt dışında yerleşik gerçek veya tüzel kişilerce fonun tedavüldeki katılma paylarının;
a) %20’sinden %30’una kadar sahip olunması halinde bu oranın %30,
b) %30’undan %50’sine kadar sahip olunması halinde bu oranın %50,
c) %50’sinden %80’ine kadar sahip olunması halinde bu oranın %80,
d) %80’i ve daha fazlasına sahip olunması halinde bu oranın %100
olarak uygulanacağı, ayrıca bu yatırımların girişim sermayesi yatırımlarına dahil olacağı düzenlemesi getirilmiş ve böylece bu yatırımlar da girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilmiştir. Fon katılma payı karşılığı tahsil edilen tutarın yurt dışı kaynaklı olduğunun tevsik edilmesi halinde de bu fıkradaki sınırlamaların uygulanacağı ve aynı oranların geçerli olacağı düzenlemesi getirilmiştir.
Getirilen bu değişikliklerle, özellikle yabancı yatırımlar kolaylaştırılmış, Türkiye’de kurulu GSYF’lerin yurt dışında kurulu şirketlere daha yüksek tutarda yatırımlar yapmasının önü açılmıştır. Bu şekilde, GSYF’lerde toplanan kaynak ve finansman ile yurt dışında kurulan şirketlere sermaye ve finansman sağlanabilecektir.
II. GSYF’lerin Diğer GSYF’lerin Katılma Paylarına Yapacağı Yatırımlara Getirilen Sınırlamalar
Değişiklik Tebliği’nin 16. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 19. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklikle birlikte, diğer girişim sermayesi yatırım fonlarına yapılan yatırımlar, fonun toplam değerinin %25’ini aşamayacaktır. Ancak, unvanında “fon sepeti” ibaresi yer alan fonlar tarafından azami %25 oranındaki sınırlamanın uygulanmayacağı belirtilmiş, bu fon türü için fon toplam değerinin en az %80’i oranı ile yatırım yapılması şartı getirilerek, fon sepeti türünden GSYF’lerin diğer GSYF’lerin katılma paylarına sınırsız olarak yatırım yapabilmesi imkânı korunmuştur. Böylelikle, değişikliklerle birlikte GSYF’lerin diğer GSYF’lerin katılma paylarına %25 ila %80 arasında yatırım yapma imkanı kalmamıştır. Fon sepeti türündeki GSYF’ler açısından asgari %80 ve fazlası, fon sepeti olmayan GSYF’ler için ise azami %25 oranında katılma payı yatırımı yapılabilecektir. Mevcut GSYF’lere ilgili maddede yer alan portföy sınırlamalarına uyulması için 31.12.2025 tarihine kadar süre tanınmıştır.
III. GSYF’lerin Yatırım İmkanları ve Yatırım Sınırlamaları ile İlgili Getirilen Değişiklikler
Değişiklik Tebliği’nin 15. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 18. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklikle birlikte, son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının asgari %40’ı gayrimenkul ve/veya gayrimenkule dayalı varlıklarından oluşan şirketler ile esas faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketler girişim şirketi olarak değerlendirilmeyecektir. Böylelikle, GSYF’ler, 21.09.2024 tarihinden itibaren:
a) Son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının en az %40’ı gayrimenkul ve/veya gayrimenkule dayalı varlıklarından oluşan şirketlere ve
b) Esas faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketlere
yatırım yapamayacaklardır. Fakat Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan uygun görüş alınması kaydıyla Teknoloji geliştirme bölgeleri, kuluçka merkezleri, teknoloji transfer ofisleri, ar-ge/tasarım merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, yükseköğretim teknoloji transfer ofisleri, araştırma merkezleri ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kümelenme yapıları ile ilgili merkezler şeklinde yapılanmış şirketler ve esas faaliyeti gayrimenkul proje geliştirme ve yönetimi olmamakla birlikte ilgili kanunlarda belirlenmiş faaliyetlerin ifası için bu faaliyetlerde bulunan şirketlerin bu fıkra kapsamında yer almayacağı, ilgili sınırlamalardan istisna tutulduğu belirtilmiştir.
Değişiklik Tebliği’nin 16. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 19. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklikle birlikte girişim şirketi niteliğinde olan halka açık şirketlerin borsada işlem görmeyen paylarına fon toplam değerinin en fazla %20’si oranında yatırım yapılabileceği düzenlemesi getirilmiştir. Mevcut GSYF’lere burada yer alan portföy sınırlamasına uyması için 31.12.2025 tarihine kadar süre tanınmıştır. Yine aynı maddede; GSYF katılma payına sahip olan yatırımcıların yönetim kontrolüne sahip oldukları şirketlere ve ilişkili taraflarına yapılan yatırımların fon toplam değerinin azami %20’sini oluşturabileceği düzenlemesi getirilmiştir. Değişiklik Tebliği’nin yürürlük tarihi olan 21.04.2024 tarihi itibariyle gerçekleşecek yatırımlarda bu sınırlamaya uyulması gerektiği belirtilmiştir.
Değişiklik Tebliği’nin 15. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 18. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklikle birlikte SAFE (Simple Agreement for Future Equity) Sözleşmeleri olarak adlandırılan, girişim şirketlerine ileri vadede ortak olma hakkı veren ya da verecek sözleşmeler yoluyla yapılan yatırımlar da girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilmiştir.
Değişiklik Tebliği ile getirilen diğer bir önemli yenilik ise, menkul kıymetler açısından kullanılan şemsiye fon yapısının GSYF’ler için de kullanılmasına imkan tanınmasıdır. Gayrimenkul Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (“GYF Tebliği”) ile paralel bir şekilde getirilen bu düzenleme ile Değişiklik Tebliği’nin 10. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 12. maddesi tadil edilmiştir. Buna göre; kurulacak her bir GSYF için ayrı bir içtüzük oluşturmaksızın, tek bir içtüzük altında fonlar oluşturulabilecek ve yeni kurulacak GSYF’nin katılma payları tek bir içtüzük altında ayrı ihraç belgeleri ile ihraç edilebilecektir.
Yine GYF Tebliği ile paralel olarak getirilen diğer bir değişiklikle fon ihraç sözleşmesi uygulaması düzenlenmiştir. Buna göre; fon katılma paylarının nitelikli yatırımcıya satışı öncesinde yatırımcılarla GSYF Tebliği EK/4’te belirtilen asgari unsurları içeren fon ihraç sözleşmesi imzalanması zorunlu kılınmıştır. Ancak, katılma paylarını borsadan alan yatırımcılar için bu zorunluluğun aranmayacağı belirtilmiştir. GSYG Tebliği’nin yürürlük tarihi olan 21.09.2024 tarihi itibari ile katılma payı ihraç edilmiş fonların, yatırımcıları ile fon ihraç sözleşmesi imzalamaları ve ihraç belgelerini GSYF Tebliği’nde tarif edilen yeni standartlar ile uyumlu hale getirmeleri için 30.06.2025 tarihine kadar süre tanınmıştır.
Bir başka değişiklik ise katılma paylarının fona iadesi hakkında düzenlenmiştir. GSYF Tebliği öncesinde, GSYF katılma paylarının fona iadesi halinde, her bir işlemde tüm katılma payı sahiplerinin onayı alınmaktaydı. Getirilen değişiklikle birlikte onay zorunluluğu kaldırılmıştır. Böylelikle katılma paylarının devri, diğer pay sahiplerinin onayı olmadan gerçekleştirilebilecektir.
Diğer bir değişiklik ise girişim sermayesi yatırımlarının değerlemesi hakkında düzenlenmiştir. Değişiklik Tebliği’nin 17. maddesi ile GSYF Tebliği’nin 20. maddesi tadil edilmiş, girişim sermayesi yatırımlarının değerlemesinde değerleme kuruluşları tarafından rapor hazırlanırken esas alınan asgari yatırım tutarları güncellenmiştir. Tebliğ öncesinde, fon tarafından yapılan yatırım miktarının 5 milyon TL’den az olması halinde her üçüncü hesap dönemi sonunda, 5-10 milyon TL arasında olması halinde her ikinci hesap dönemi sonunda, 10 milyon TL’den fazla olması halinde ise yatırımı takip eden her hesap dönemi sonunda Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygun görülen değerleme kuruluşları tarafından değerleme raporu hazırlanma zorunluluğu bulunmaktaydı. GSYF Tebliği ile getirilen değişiklik sonrası her üçüncü hesap dönemi için baz alınan 5 milyon TL’lik tutar 25 milyon TL olarak, her ikinci hesap dönemi için uygulanan 5-10 milyon TL bandı 25-50 milyon TL olarak ve her hesap dönemi için esas alınan 10 milyon TL tutarı 50 milyon TL ve üstü olarak değiştirilmiştir. Diğer hesap dönemlerinde ise fon tarafından ilgili girişim şirketine yapılan yatırımın değerinin tespitinin yatırım komitesi tarafından Sermaye Piyasası Kurulunun değerleme standartlarına ilişkin düzenlemelerine uygun olarak hazırlanan değerleme raporuna istinaden kurucu yönetim kurulu kararıyla yapılacağı belirtilmiştir.
YURDAKUL HUKUK BÜROSU
Av. Berk Arda Yurdakul
Yayınlar
Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliğinde Yapılan Değişiklikler
Şirketlerde Organik Bağ ve Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması
7244 Sayılı Kanun ile Getirilen Değişikliklere İlişkin Hukuki Değerlendirmeler
Koronavirüs (Covid-19) Salgını Sebebiyle İş Sözleşmesinin Feshedilmesine İlişkin Değerlendirme
7222 Sayılı Kanun Vasıtasıyla Sermaye Piyasası Kanunu’nda Getirilen Değişiklikler
İhbar Öneli Sonucu Doğabilecek Hukuki Uyuşmazlıklar
Anonim Şirketlerde Pay Devri ve Pay Devrinin Sınırlandırılması
